10 kwietnia 2010 r. o godzinie 8:41 doszło do katastrofy smoleńskiej, w której zginęło 96 osób, wśród nich prezydent Lech Kaczyński, Pierwsza Dama Maria Kaczyńska, ostatni prezydent na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, 18 parlamentarzystów, dowódcy wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych RP, pracownicy Kancelarii Prezydenta, szefowie instytucji państwowych, duchowni, przedstawiciele ministerstw, organizacji kombatanckich i społecznych oraz osoby towarzyszące, a także załoga samolotu.
Osoby te leciały do Smoleńska na uroczystości związane z upamiętnieniem ofiar zbrodni katyńskiej. Zbrodnia katyńska, zbrodnia przeciwko ludzkości popełniona przez NKWD, które to wiosną 1940 roku rozstrzelało co najmniej 21 768 obywateli Polski , w tym ponad 10 tys. oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej, na mocy decyzji najwyższych władz ZSRR zawartej w tajnej uchwale Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku (tzw. „decyzja katyńska”). Egzekucji ofiar, uznanych za „wrogów władzy sowieckiej”, NKWD dokonywało przez strzał w tył głowy z broni krótkiej.